Türkiye, İran’ı nasıl geçti?
Güven Sak, Dr.
06 Ocak 2014
Bundan bir süre önceydi. Hasan Ruhani daha İran Cumhurbaşkanı olmamıştı. Cevad Zarif İran Dışişleri Bakanı değildi. İran değişmeye başlamamıştı. İran’ın o zaman ki Dışişleri bakan yardımcısını Ankara’da dinlemiştim. Benim bir İranlı yetkili ile ilk resmi karşılaşmamdı. Şöyle diyeyim: İran’dan bir yetkilinin şahsi değil de resmi görüşünü ilk dinleyişimdi. Konuşma korkularla örülüydü. Bütün dünya, İran’a ve İran devrimine karşı komplo üstüne komplo kuruyordu. Devrim başarı üstüne başarı sağladıkça, emperyalist güçler komplolarını artırıyorlardı. 1979 devriminin getirdiği kazanımları tersine çevirmek için, Amerika ve İsrail elinden geleni yapıyordu. Toplantıdan içim kararak çıktığımı hatırlıyorum. “İranlılar dışarıya baktıklarında fırsat değil, tehditler görüyorlar.” diye düşündüğümü hatırlıy
[Devamı]
Dünyanın en büyük binaları artık AVM
Güven Sak, Dr.
03 Ocak 2014
AVM diye başladım, laf yolsuzluk ve paralel devlete geldi. Artık burada durayım bari. Neme lazım. Dünyanın en kocaman binası artık bir alışveriş merkezi (AVM). Sezuan eyaletinin başkenti Çengdu’da açılan New Century Global tam 1,75 milyon metrekare büyüklüğünde. Bizim en kocaman AVM’miz 175 bin metrekare. New Century Global bunun 10 katı. 1,75 milyon metrekarenin 400 bini AVM, kalanı ise otel, yapay bir kumsal ve hayvanat bahçesi dahil mesire alanı. Ortak alan yani. O ortak alan ne kadar iyiyse, AVM’nin müşterisi o kadar çok oluyor. Binanın içine 20 adet Sydney Opera Binası, 4 tane Vatikan ve 3 adet Pentagon koymak mümkünmüş. O kadar kocaman yani. Dün dünyanın en kocaman binaları camiler ve kiliselerdi. Din adına kocaman binalar yapılırdı. Sonra askeri amaçlarla yaptık. Derken kocaman fabr
[Devamı]
Yeter ki kendi ayağımıza kurşun sıkmaktan vazgeçelim
Güven Sak, Dr.
02 Ocak 2014
Ben son aylarda giderek yoğunlaşan siyasi itiş kakıştan son derece rahatsızım. Büyük Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonu başlıklı soruşturma ile başlayan gerilim şimdi artık doğrudan yargısal sürecin işleyişini de içeren bir siyasi itişme konusu haline geldi. Her siyasi tartışmamızda olduğu gibi, ortalık iç ve dış düşmanlardan geçilmiyor. Söylenenleri dinlerseniz, dünyada herkes sabah akşam Türkiye’yi düşünüyor. Yok artık. Ben bunu her zaman çok komik bulmuşumdur. 2014 ve 2015 yıllarında üç seçim nedeniyle iş yapılamayacağını zaten biliyorduk. Ama ortalığın bu kadar gerileceğini doğrusu tahmin edememiştik. Bugüne kadar gördüklerimizden bundan sonrası için çıkartılabilecek en ürkütücü sonuç şudur: 2015 yılı sonuna kadar ortamın daha ne kadar gerilebileceğini öngörebilmek ne yazık ki
[Devamı]
Kent çocuk dostu değilse, elbette her yere AVM yapılır
Güven Sak, Dr.
31 Aralık 2013
Ben size söyleyeyim. Yaratıcı olun ve doğru tedbire odaklanın. Kentleşme politikalarını değiştirin. Belediyeler çocuk dostu kentler oluşturmaya yönelsin. Ankara’nın göbeğinde, Kızılay’da, cadde üstü dükkânlar artık para etmiyor. Esnaf zor durumda.” Geçenlerde Ankara’da perakende sektörü ile ilgili bir toplantıda bu tespiti duydum. Söyleyen Ankaralıydı. Yakınma konusu, sayısı durmadan artan Alış Veriş Merkezleri’ydi (AVM). Ankara’da AVM sayısı 35’ten 40’a doğru çıkıyordu. Belediye başkanımızın övünerek söylediğine göre, bin kişi başına düşen AVM alanı sıralamasında da 215 metrekare ile sadece Türkiye’de birinci olmakla kalmıyoruz, Avrupa ortalamasını aşan tek il unvanını da yakalıyordu. AVM’ler arttıkça, sokaklarda iş yapmaya çalışan esnaf zor durumda kalıyordu. Ben Kızılay’da cadde üstü dü
[Devamı]
Çin, İsrail’e Nanxun’da İnovasyon Sanayi Bölgesi yaptırıyor
Güven Sak, Dr.
30 Aralık 2013
İstanbul-Tel Aviv kuş uçuşu iki saat bile sürmüyor. Tel Aviv-Şangay arası ise yine kuş uçuşu, on iki saat sürüyor. Çinliler, İsrail’in inovasyon kapasitesini Çin iç pazarı ile buluşturmak için, Şangay yakınlarında, Nanxun’da bir Çin-İsrail İnovasyon Sanayi Bölgesi kuruyorlar. Yakın dediysem, park Şangay’a 125 kilometre mesafede ama yerini kafanızda canlandırın diye Şangay diyorum. On iki saatlik uçuş mesafesindeki Çinliler, İsrail’in ekonomilerine getirebileceği imkandan faydalanmaya çalışıyor. Biz burada burnumuzun dibindeki İsrail’e aynı pragmatik gözle bakamıyoruz. Ben size söyleyeyim, biz burada manasız işlerle uğraşıyoruz. Kumdan kalelerde çocuklar gibi aynı şehvetle oyun oynuyoruz. Çin ise milletinin refahını düşünüyor. İcraat yapıyor. Şimdiye kadar ömrümüzü bir dizi manas
[Devamı]
Bir Harvard mezunu neden kebapçılık yapar?
Güven Sak, Dr.
27 Aralık 2013
Konu, Harvard'da verilen eğitimle mi ilgilidir, yoksa memleketin yatırım iklimi ile mi? Ben ikincisinden yanayım. Konu, oğullar ile değil doğrudan babalar ile alakalıdır. Epeydir aklımdaydı. Kenarda köşede gezdirip duruyordum. Son günlerdeki haberler etrafta dolaşmaya başladığından beri ben en çok tam da bu noktaya tekrar takıldım: Bir Harvard Üniversitesi mezunu Türkiye’ye döndüğünde neden kebapçılık yapar? Bilmem takip edebildiniz mi?
[Devamı]
Türkiye havayolu ile baklava filan mı taşıyor?
Güven Sak, Dr.
26 Aralık 2013
Ben galiba bu havayolu ile mal taşımacılığı işine taktım. Yeni bir çalışma vesilesiyle Türkiye ihracat mallarını hangi yollarla taşıyor diye bakarken, işte bu baklava mevzusu ortaya çıktı. Hatırlayacaksınız, Kayserili bir makine firması vesilesiyle bu konuya geçenlerde takılmıştım. Havayolu ile mal taşımacılığında geri kalmış bir ülkede, İngiltere’ye havayolu ile mal gönderiyorlardı. Kıvanmıştım. Ama şimdi rakamlara yakından baktıkça ya biz esasen havayolu ile baklava filan taşıyoruz ya da ancak böyle tek tük makine sanayi firması var Anadolu’da diye düşünmeye başladım. Havayolu ile mal taşıyan şirketlerde kilo başına ihracat değeri oranı Türkiye’de doğrusu son derece düşük. Yüksek teknolojili ihracat mallarımız dahil her alanda galiba bir sorunumuz var. Kimle kıyaslarsanız kıy
[Devamı]
2013'te yılın ülkesi afra tafrasız Uruguay oldu
Güven Sak, Dr.
24 Aralık 2013
Ben bu Jose Mujica'yı pek beğendim. Chavez gibi ucuz kahramanlık yapmıyor. Afrasız tafrasız icraat yapıyor. Mose Mujica 78 yaşında. Eski bir Tupamaros gerillası. Savaşmaksa zamanında savaşmış. Tam altı kere polis kurşunuyla yaralanmış. Hayatının tam 14 yılını bir askeri hapishanede yatarak geçirmiş. Bedel ödemekse, bedel de ödemiş. Sonra 2010 yılında Uruguay devlet başkanlığına seçilmiş. Şimdilerde farklı bir siyasi lider portresi çiziyor. Afrası tafrası yok. Etrafta gürültü kirliliği yaratarak dolaşmıyor. Yalnızca iki (rakamla 2) adet muhafızla dolaşıyor. Şehir dışında kendisine ait bir küçük evde, eşiyle birlikte yaşıyor. Öyle saraylarda filan oturmuyor. Bir yerden bir yere giderken etrafında binlerce araç siren çalarak dönmüyor, yolu kesmiyor. Bir yerden bir yere giderken, ken
[Devamı]
Fed orayı paspaslarsa, bize burada kemer sıkmak düşer
Güven Sak, Dr.
20 Aralık 2013
Bu paspaslama operasyonuna "Büyük Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonu"nun yol açacağı siyasi belirsizliği ekleyin. 2014 bir şeyler kazanma değil, elde olanı koruma yılı. Geçenlerde Sydney’de bir G20 hazırlık toplantısındaydım. Konu 2014 yılı G20 gündemiydi. G20’nin temel amaçlarından biri karar alma süreçlerini daha kapsayıcı hale getirmek. “Nedir bu kapsayıcılık, sonul amacı nedir, ne yapacağız?” diye sordular. Ben, “Şimdi Amerikan Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke bizim gibi ülkelerde yaşayan herkesin hayatını doğrudan etkileyebiliyor. Bernanke’yi Amerikan Başkanı seçiyor. Amerikan Kongresi onaylıyor. Bizim bu süreçte hiçbir rolümüz yok. Ama adamın aldığı kararların sonuçlarına doğrudan hep birlikte katlanıyoruz.” dedim. “Burada G20 için bir temel hedef konulacaksa, herhalde Fed ba
[Devamı]
Madem mesleki eğitim bu kadar önemli, Amerika nasıl böyle iyi?
Güven Sak, Dr.
19 Aralık 2013
Memlekette at izi it izine yine karıştı. 2014 yılı belirsizlik kaynaklı zorluklar açısından Şah’tı, artık Şahbaz oldu. Ben en iyisi azıcık yurt dışında oyalanayım: Dikkatinizi başlıktaki soruya yeniden çekebilir miyim, lütfen? Hemen bir açıklama yapayım. Soruyu ben sormuyorum. Çinliler merak ediyor. Çin bugünlerde bir mesleki eğitim sistemi altyapısı oluşturmaya çalışıyor. Biz mesleki eğitimi manasız ideolojik tartışmalara hala meze yapmaya devam ederken Çin arkadan gelip bir yeni sistem tasarlıyor. Not edeyim. Çinliler bu iş için sağa sola heyetler gönderiyor. Amerikalı uzmanlarla buluşan bir Çinli, öyle düşmanca bir tavırla değil, tamamen meraktan böyle sormuş: “Madem mesleki eğitim bu kadar önemli, o vakit Amerikan ekonomisi nasıl böyle iyi bir performans sergileyebiliyor?”
[Devamı]
