Tunus’ta havada hala bir bahar kokusu var
Güven Sak, Dr.
27 Ekim 2014
Her şey pek güzel başlamıştı. Ama sonrası o kadar da iyi gelmedi. Bakın bugün etrafınıza, Suriye, Libya, Irak ve Yemen’de iç savaş hala devam ediyor. İstikrar hala sağlanamadı. Mısır’da sonunda belki istikrar sağlanır diye otoriter rejime geri dönüldü. Özgürlük havası başladığı gibi bitti.
[Devamı]
Liberya, ABD’deki bir stadın üçte biri kadar eletkrik tüketiyor
Güven Sak, Dr.
24 Ekim 2014
Liberya bu aralar Ebola salgını nedeniyle dikkatleri üzerine çekti. Liberya’nın olmayan idari kapasitesi ve altyapısı Ebola’nın kontrol altına alınmasını zorlaştırıyor. Liberya üzerine düşünürken, ülkenin uzun süren iç savaştan sonra seçilmiş ilk cumhurbaşkanı olan Ellen Johnson Sirleaf’in geçen yıl Amerikan Foreign Policy dergisinde yayımlanan yazısını hatırladım. Sirleaf, o yazıda, Teksas’taki Dallas Cowboys Stadı’nın enerji tüketiminin, Liberya’nın toplam enerji tüketiminden fazla olduğunu söylüyordu. Sonrasında Amerikan Wall Street Journal gazetesi bunun doğru olup olmadığına dair bir uzmana hesap yaptırmıştı. Doğruydu. Final maçlarında stadın elektrik tüketimi 10 megavat oluyordu. Liberya'nın üretimi bunun üçte biri kadardı. Yalnızca 3,4 megavat. Uzun süren ve 200 bin kişinin ölümüne
[Devamı]
Herkes evinin önünü süpürse, bütün şehir tertemiz olmazmış
Güven Sak, Dr.
23 Ekim 2014
2008 küresel krizi bize iktisat politikası alanında ülkeler arası işbirliğinin işe yaradığını gösterdi. Önemli olduğuna hepimizi ikna etti ki, ilk kez bu dönemde ülkeler arası çok taraflı politika işbirliğinin önemi üzerine çalışmalar yayımlanmaya başladı. “Uygarlığımızın öncüsü” IMF tam da bu meyanda çalışmalara ağırlık vermeye başladı. Bu ne demek? Eskiden biz ülkeler söz konusu olduğunda, iktisatta işbirliği üzerinden değil, rekabet üzerinden giderdik. Her koyun kendi bacağından asılır, herkes kendi evinin önünü süpürürse bütün şehir tertemiz olurdu. Ülkeler arasında işbirliği için özel bir çaba harcamak gerekmezdi. Ülkelerin zenginliğinin kaynağı işbirliği değil, rekabetti. Artık öyle değil. Şimdi ülkelerin farklarını, her yerde aynı reçetenin uygulanamayacağını ve bu farklı ülkeler ar
[Devamı]
Bir girişimci salt faiz oranı düşük diye yatırım yapmaz
Güven Sak, Dr.
21 Ekim 2014
Türkiye’de faiz oranı ile ilgili münazaraları izleyen biri, bir girişimci için yatırım yapmanın ön koşulunun faiz oranları olduğunu düşünebilir. Faiz oranı düşerse girişimciler yatırım yapar, faiz oranı yükselirse girişimciler yatırım yapmaz. Kafalardaki model böyledir. Düzelteyim, bu model gerçek dünyaya ait değildir. Miki Maus iktisadına aittir. Gerçek dünyada hiçbir yatırımcı salt faiz oranı düşük diye yatırım yapmaz. Yatırım kararı kompleks bir meseledir, öyle tek bir parametreye indirgenemez. Girişimci para kazanabileceği kanaatindeyse yatırım yapar. Kazanamayacaksa yapmaz. Yatırımın para getirip getirmeyeceğinin tek belirleyicisi ise faiz oranı değildir. Sizin bildiğiniz Miki Maus iktisadına göre öyle olabilir ama yatırım kararı salt faiz oranına bakılarak alınmaz. Nokta.
[Devamı]
Ebola salgını ile IŞİD terörü arasındaki benzerlik nedir?
Güven Sak, Dr.
20 Ekim 2014
Dünyanın derdi bitmiyor. Daha önce vaki olmayan işler başımıza geliyor. Türkiye’nin değil, dünyanın başına. Bir nevi böyle avunabiliriz. Ben bugünlerde Gine, Liberya ve Sierra Leone’yi kasıp kavuran Ebola salgını ile doğrusu ya, bölgemizi altüst eden Irak ve Suriye kaynaklı IŞİD terörü arasında bir dizi paralellik görüyorum. Bu benzerlikler nedeniyle aslında ikisine de küresel bir çözüm üretmek gerekiyor. Müsaadenizle bir altını çizeyim.
[Devamı]
Keşan, Filipinler’e un satıyor
Güven Sak, Dr.
16 Ekim 2014
Bir süredir kafamı kurcalıyordu. Evvelki günü Keşan toplantısı notları ile zihnimi daha da fazla yormaya başladı. Gelin size bir soru sorayım: Dış ticaretten sorumlu bakanımızın her gün para politikası konusunda işini yapanlara akıl vermek yerine üzerine odaklanması gereken konu nedir? Ben ihracatta yenilenmenin temel meselemiz olduğunu düşünüyorum. Hal neden böyle ve ben TEPAV’ın evvelki günkü Keşan toplantı notlarına bakarken nasıl şaşırdım? Gelin bir anlatayım.
[Devamı]
Bir kentin yaşam kalitesine nasıl bakılır?
Güven Sak, Dr.
14 Ekim 2014
Ben Ankara’da yaşıyorum. Doğrusu ya, uzun bayram tatili sırasında bizim Ela “hayvanat bahçesine gidelim” diye tutturmasaydı, Ankara’da bu aralar hayvanat bahçesi olmadığının bir süre daha farkına varmazdım. Ama gördüm. Eskiden Ankara’da Atatürk Orman Çiftliği arazisi içinde bir hayvanat bahçesi vardı. Üstelik günübirlik bir gezme için hiç de fena bir alternatif değildi. Ama gelin görün ki orası artık kapanmış. Melih Bey, seçim sırasında “Ekim ayında size Anka Parkı açacağım” diye söz vererek AOÇ içindeki parkı dağıtmış. En son zürafanın nasıl satılmaya çalışıldığı ile ilgili bir yazı bile buldum internetten. Esasen ortada böyle tarihli bir söz olduğunu da bu sayede öğrendim. Eski hayvanat bahçesindeki hayvanlar dağıtılmış. Yerine Anka Park arazisi içine hayvan maketleri konulmuş. Hayvanat
[Devamı]
Türkiye yaşlılar için de yaşanabilir bir ülke değildir
Güven Sak, Dr.
13 Ekim 2014
Geçenlerde HelpAge International, dünyanın hangi ülkesi yaşlılar için daha iyi diye bir sıralama yayımladı. Türkiye, geçin öyle 17’nciliği, ilk 50 içinde bile yoktu. Türkiye, yaşlılar için yaşanabilir ülkeler listesinde 77’nci sırada yer alıyor. Bugün dünyada 60 yaş ve üzerinde 868 milyon kişi yaşıyormuş. 2050 yılında 60 yaş ve üzerinde nüfusun 2 milyarı geçmesi bekleniyor. Dünya yaşlılık günlerine hazırlanıyor. Türkiye, şimdilik yaşlılar için yaşanabilir ülkeler listesinin ortalarında yer alıyor. İlk üçte İsveç, Norveç ve İsviçre var.
[Devamı]
Devlet memuru olmak isteyenlerin sayısı 1 milyonu aştı
Güven Sak, Dr.
10 Ekim 2014
2012 yılında Türkiye iki açıdan Çin’e benziyordu. Memleketin büyüme oranı o vakitler Çin’e yakınsıyordu. Bu bir. İkincisi ise devlet kapısında bir iş bulabilmek için sınava girenlerin sayısı milyonu buluyordu. Artık Türkiye’nin büyüme oranı Çin’e değil, Amerika’ya doğru yakınsıyor. Yeni Orta Vadeli Program (OVP) Türkiye’nin büyüme oranının artık Çin’e değil, Amerika’ya doğru yakınsamakta olduğunu teyit etti. Artık yüzde 10’ların değil, yüzde 3’lerin olduğu bir yeni dünyadan bahsedeceğiz. Ama kamuya bir an önce kapağı atıp Çin’de olduğu gibi “demir çanak” sahibi olmak isteyenlerin sayısı milyonu aşmaya doğru gidiyor.
[Devamı]
Adalet olmazsa aile şirketleri irileşir
Güven Sak, Dr.
09 Ekim 2014
Aile şirketi deyince aklınıza ne gelir? Benim aklıma hemen yıllar önce duyduğum o anekdot geliyor. Anadolu’da başarılı bir yerel perakende zinciri, yörede beşinci ya da altıncı marketini açıyor. Açılışa gelenler, şirketin sahibi konumundaki aile büyüğüne daha ne kadar büyüyeceğini soruyorlar. “Bu kadar” diyor ve ekliyor, “Oğlanlar da, damatlar da birer kasada oturuyor. Artık bizden kasada duracak kimse yok. Biz bundan sonra daha fazla büyüyemeyiz.” İşte aile şirketi deyince benim aklımda böyle bir kurgu vardı doğrusu. Ama geçenlerde aile şirketleri ile ilgili olarak yapılan bir çalışmaya bakınca şaşırdım. Meğer benim kafamdaki aile şirketi fikri Finlandiya ve Hollanda’ya ait bir imgeymiş, bizim buralar için geçerli değilmiş. Türkiye’de aile şirketleri başka ülkelerle kıyaslayınca pek kocam
[Devamı]
