Önümüzdeki dönemin sağmal ineği hangi sektör olur?
Güven Sak, Dr.
02 Mart 2015
Ben Twitter’ın son derece faydalı bir haber kaynağı olduğunu düşünüyorum. Kullanmasını bilene elbette. Yandaki tabloyu bu pazar sabahı gördüm. Tablo, Amerika’nın NASDAQ pazarında hisse senetleri işlem gören ilk 10 şirketin isimlerini ve piyasa değerlerini gösteriyor. Sıralama piyasa değerlerine göre yapılmış. 1999’dan 2015’e, NASDAQ’ın ilk 10’u doğrusu epey değişmiş. Bu karşılaştırmaya bakınca Türkiye’de manasız işlerle zaman kaybettiğimize dair kanaatim yalnızca güçlendi. 21’inci yüzyılda hala 19’uncu yüzyıldan kalma hesaplaşmaların peşinde koşmanın beni ziyadesiyle yorduğunu düşündüm. Gelin bakın bu tablo aklıma neleri getirdi.
[Devamı]
Bu aralar Anayasa Mahkemesi aklıma Jurassic Park’taki dinozorları getiriyor
Güven Sak, Dr.
27 Şubat 2015
Her gün manasızlık anlatılmaz. Bir memlekette bütün işler de tersine gitmez. Mutlaka iyi giden bir şeyler de vardır. O nedenle, ben arada bir “bugünlerde memlekette iyi neler oluyor?” diye de bakmaya gayret gösteririm. İtiraf edeyim, memleketin bu gündeminde iyiye giden işler bulmak giderek daha güç oluyor. Boğucu bir gündemin içinde yine de iyimserlik arayışımı sürdürmeye devam ediyorum.
[Devamı]
Keşke iş bir PPK kararına kalmış olsaydı, ne hoş olurdu :)
Güven Sak, Dr.
26 Şubat 2015
1980’lerin başında Türkiye’de kişi başına gelir 1500 dolar civarındaydı. 2008 yılından beri kişi başına gelirimiz 10 bin doların etrafında dolanıp duruyor. Büyüme bu yavaşlıkta, kur intibakı da bu hızda devam ederse 10 bin doların etrafındaki patinajımız bir süre daha devam edecek. Hele hele Yellen’in Senato’da anlattıklarına bakılırsa daha önceden hiç bilmediğimiz parametreleri olan şenlikli bir sürecin içinde olacağız.
[Devamı]
Doların değer kazanması, Amerikan toparlanmasını kötü etkilemez
Güven Sak, Dr.
23 Şubat 2015
Dolar son 1 ayda liraya karşı neredeyse yüzde 10 değer kazandı. Artık 1 dolar karşılığında daha fazla lira ödemek gerekiyor. Ya da tersinden bakarsak 1 lira karşılığında artık daha az dolar veriyorlar. Dolardaki değerlenme yalnızca Türkiye’ye özgü bir hadise de değil. Dolar/Euro kuru en son 1,10 doları gördü. Dolar, son 11 yıldır hiç bugünlerdeki kadar değerli olmamıştı. Geçenlerde biri bana Amerikan Doları’nın değerlenmesi Fed’in faiz artırım kararını geciktirir mi diye sordu. Malum, faiz artmaya başlayınca dolar değerlenmeye devam edecek. Bugün buna bir bakalım. Amerikan Doları’nın değer kazanması, Amerika için ne anlama geliyor? Geçenlerde Amerikan Hazine Bakanı “Doların değer kazanması, Amerika için iyidir” dedi. Öyle midir? Öyledir.
[Devamı]
Danimarka başbakanı evinin önündeki karları küremekten neden erinmiyor?
Güven Sak, Dr.
20 Şubat 2015
Ben evvelki hafta sonu Erzurum’daydım. Şehir içinde bütün kaldırımlar karla kaplıydı. Kar dediysem bir nevi buz. Bir yerden bir yere gitmek için özel bir çaba sarf etmek gerekiyordu. Dikkatimi çeken hadise şuydu: Erzurum’un içindeki bütün caddeler açıktı. Arabaların geçeceği yollar özenle temizlenmiş ve kupkuruydu. Gelin görün ki, yayalar için ayrılmış kaldırımlar bir fecaatti. Erzurum Büyükşehir Belediyesi, tüm belediyelerimiz gibi, arabalar yollarda rahat dolaşsın diye gereken tedbirleri büyük bir özenle almıştı. İş yayalara gelince, neme lazım demiş, karlar kaldırımda buz tutmuştu. Hadi belediye akıl edememişti. Peki, esnaf ve o evlerde oturanlar neden bir tedbir almayı düşünmemişlerdi? İşte Helle Thorning-Schmidt’i ilk orada hatırladım. Hani şu evinin önündeki karları küreyen Danimarka
[Devamı]
Ne kadar büyüme varsa, o kadar mutlu oluyoruz
Güven Sak, Dr.
19 Şubat 2015
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçenlerde Yaşam Memnuniyeti Araştırması’nın 2014 yılı sonuçlarını yayımladı. TÜİK bu anketin sonuçlarını 2003 yılından beri yayımlıyor. 2014 yılı sonuçlarına göre, hayatından memnun olanların oranı yüzde 56,3 civarında. Gelecekten umutlu olanların oranı ise bundan yaklaşık 20 puan daha yüksekte. Sonuçta hem mutluyuz hem de gelecekten umutluyuz. Böyle baktığınızda anketten çıkan ilginç bir sonuç yok. Zaten gazetelerde de, “en çok evliler ve de kadınlar mutlu” başlıklı birkaç sade suya tirit haber okudum ben. Hâlbuki aynı anket sonuçlarına yıllar itibariyle bakarsanız, ortaya üzerinde konuşabileceğimiz ilginç bir desen çıkıyor. Bugün size orada gördüğümü anlatmak istiyorum.
[Devamı]
Sokakta maymunlar var diye, kadınlar sokağa çıkamayacak mı?
Güven Sak, Dr.
17 Şubat 2015
Üniversite öğrencisi Özgecan Aslan Tarsus’ta vahşice katledildi. Düzelteyim: Üniversite öğrencisi Özgecan Aslan, okumakta olduğu Tarsus’tan ikamet ettiği Mersin’e gitmek için bindiği özel toplu taşıma aracında önce minibüs şoförünün saldırısına uğradı, sonra da vahşice katledildi. Ben sağlıklı bir ilk değerlendirme için bu detayların tümünün önemli olduğunu düşünüyorum. Hepimiz sarsıldık. 2012 yılında Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de yine bir özel toplu taşıma aracında benzer bir biçimde saldırıya uğrayan Hintli kız öğrenci ve erkek arkadaşı ile ilgili ayrıntıları, doğrusu ya, öyle uzaktan dinlemiştik. O olaydan ötürü suçu sabit görülen 4 kişinin idamını da yakından takip etmemiştik. Hadise pek uzaktaydı. Hâlbuki Özgecan Aslan hadisesi, Türkiye’nin sokaklarının ne ölçüde güvenli olduğun
[Devamı]
Yabancılar gelmiyor, Türkler ise artık yurt dışına yatırıma gidiyor
Güven Sak, Dr.
16 Şubat 2015
2014 yılında Türklerin yurt dışındaki doğrudan yabancı sermaye yatırımları (ODI-outward direct investment), yurt içine yönelik her 1 birimlik doğrudan yabancı sermaye yatırımının (FDI-foreign direct investment) yarısından fazla olmuş. Gelenin yarısından fazla para, doğrudan yatırım olarak dışarıya çıkmış. Üç gözlem güçlü bir sonuç çıkartmaya yeter mi? “One is a blip, second is a coincidence, third is a trend” derler. Yani ilki öylesinedir, ikincisi tesadüftür, üçüncüsü ise ortada bir eğilim olduğunu gösterir ama yetmez elbette. Bugün ben yine de yüksek sesle söylemek isterim: Türkler, 2012 yılından beri, sistemli olarak, yurt dışındaki doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını artırıyorlar. Geçen yıl Çin’in ODI akımı, FDI akımına eşitlendi. Ben de yazdım. Atladığım nokta şuymuş: Meğer Türkler
[Devamı]
Yunan borcu siyasi bir meseleye dönüştürülebilir mi?
Güven Sak, Dr.
13 Şubat 2015
Uzun bir süreden beri, Yunan Parlamentosu’nun önündeki Syntagma Meydanı hükümet yanlısı gösteri görmüyordu. Evvelki gün, Yunanistan Maliye Bakanı Yannis Varoufakis Brüksel’de görüşme masasındayken, Syntagma’da da hükümet yanlısı bir kalabalık vardı. Ancak, Brüksel’deki toplantı bir basın açıklaması üzerinde bile anlaşma olmadan dağıldı. Yunanistan, Avrupalı ortakları ile anlaşamadı. Halbuki Yunanistan’ın 28 Şubat’ta iflas etmiş sayılmasını engelleyecek bir geçici anlaşma sağlanmıştı. Son dakikada Atina’dan gelen talimatla Yunan Maliye Bakanı yeni talepler ileri sürünce, ilk toplantı basın açıklaması bile olmadan dağıldı. İngiliz Financial Times gazetesi haberi böyle verdi. Neden?
[Devamı]
Avrupa’da bir garip işler oluyor
Güven Sak, Dr.
10 Şubat 2015
Geçenlerde gıda üreticisi İsviçreli Nestle’nin 2 yıllık tahvilinin piyasa faizi negatife döndü. Nestle’nin piyasa faiz oranı binde eksi 2’leri gördü. Reel olarak negatif değil, nominal olarak negatif. Avrupa’da piyasa faiz oranı 2 yıllık tahvillerde negatifte dolaşan 9 ülke var. Avrupa Merkez Bankası (ECB) geçen Ekim’den beri fazla rezervini ECB’ye mevduat olarak yatırmak isteyen bankalara binde eksi 2 faiz ödüyor. Danimarka, İsviçre zaten hep negatif faiz ödeyen ülkeler arasında. Olmaz denilen işler oluyor. Faiz nasıl oluyor da sıfırın altına düşebiliyor? Negatif faiz oranından nasıl oluyor da işlem oluyor?
[Devamı]
