'Mali Kural' açıklamasının zamanlaması son derece doğrudur
Güven Sak, Dr.
13 Mayıs 2010
Avrupa'nın üzerinde hâlâ bir hayalet dolaşmaktadır: Borç krizi hayaleti. Nasıl operasyonel hale getirileceği, ne işe yarayacağı daha tam anlaşılamayan trilyon dolarlık tedbir paketlerine rağmen Batı cephesinde değişen bir şey yoktur. Trilyon dolarlık kurtarma paketinin tek operasyonel sonucu Avrupa Merkez Bankası'nın Yunan devlet iç borçlanma senetlerini (DİBS) ikinci el piyasalarda almak için hareketlenmiş olmasıdır. Bu da bir şeydir ama daha ortada sorunlu ülkelerin kamu maliyesine yönelik yapısal bir adım yoktur. İşte bu ahval ve şerait içerisinde, evvelki gün, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Ali Babacan'ın bir basın toplantısı ile açıkladığı "Mali Kural Kanunu" taslağı Avrupa'da gelişmekte olan krizin Türkiye'ye etkilerini sınırlandırmaya yönelik doğru bir adımdır
[Devamı]
Yoksa bu Yunanistan 'Brady Planı'nın ilk adımı mıdır?
Güven Sak, Dr.
11 Mayıs 2010
Yunanistan krizinin tüm 'Euro Bölgesi'ne bulaşmasını engellemek için artık ciddi bir adım atıldı. 110 milyar euroluk ilk paket yetmedi. Şimdi 440 milyarı Avrupa Birliği üyesi ülkelerden 60 milyarı komisyondan ve 250 milyarı IMF'den olmak üzere 750 milyar euroluk bir paket daha geldi. Böylece ABD'nin paketinden daha büyük, yaklaşık 1 trilyon dolarlık bir likidite sağlama paketi açıklanmış oldu. Peki, ne oldu? Şimdi Yunanistan krizi çözülmüş mü oldu? Portekiz artık tehlikede değil mi? İspanya'nın problemleri artık yok mu oldu? Hayır. Hepsi yine ortada. Ama bu problemler artık dev aynasında görünmüyorlar. Avrupa Birliği, 'Euro Bölgesi'ni toparlamak için bu paketle birlikte zaman kazanmış oldu. Krizin büyük bir hızla bölgenin tümüne yayılmasını engelleyecek tedbirler alınmış oldu. Ş
[Devamı]
Yunanistan krizinin bulaşma etkisi bundan öncekiler gibi olmaz
Güven Sak, Dr.
08 Mayıs 2010
Evvelki gün Dow Jones tarihsel bir hıçkırık nöbeti geçirdi. Bakıp bakıp ders çıkarılabilecek bir gelişmeydi. Şimdilerde herkes kendi arasında tartışıyor. Efendim, "Accenture şirketine ait bir hisse senedinin fiyatı, bir anlık bile olsa, nasıl olur da 1 kuruş değerine inermiş?" Olsa olsa ortada bir hatalı işlem, o hatalı işlemi takip eden bir işlem programı olmalıymış. Hatta hatta borsa yönetimleri oturup hatalı işlemleri ayıklamaya başlıyorlarmış. Ne olursa olsun. Bir saatlik bir sürede Amerikan borsaları ve işlem sistemlerinde hızlı bir fiyat düşüşü görüldü. Bu arada milyarlarca adet hisse senedi de işlem gördü. Sonradan fiyatlar azıcık toparlandı. Ama esasen bakarsanız, son derece hayırlı oldu. Hepimiz hep birlikte piyasalarda sinirlerin ne kadar gergin olduğunu önceden görmü
[Devamı]
Yunanistan'da borç stoku daha da büyüyecek
Güven Sak, Dr.
06 Mayıs 2010
Avrupa Birliği zor günler yaşıyor. Güncel zorluk sayısı üçtür. Merak edenleri aşağıya bekleriz efendim. Birincisi, Yunanistan için hazırlanan 110 milyar euroluk kurtarma paketinin 80 milyar eurosunu AB ülkeleri karşılamaktadır. Kalan tutarı IMF karşılamaktadır. Şimdi bu neden zorluktur? Gayet basit bir nedenle: AB'nin anayasası olan Lizbon Antlaşması'na göre ülkeler için kurtarma paketi olmaz. Lizbon Antlaşması'nın 125. maddesinin getirdiği "Her ülke kendi bacağından asılır" hükmü Yunanistan için hazırlanan kurtarma paketi ile hükümsüz kalmıştır. Yunanistan kurtarma paketi AB Anayasası'na aykırıdır. Hadi bakalım, buyurun buradan yakın. Şimdi zar zor kabul edilen AB Anayasası'nın yeniden elden geçirilmesi zamanıdır. Hayat, anayasayı aşmış bulunmaktadır. Bu, ilk zorluktur. Ortada
[Devamı]
Piyasa faiziyle kurtarma planı olur mu
Güven Sak, Dr.
04 Mayıs 2010
Olmaz. Yunanistan'da iç borç stokunun milli gelire oranı yüzde 120 dolayında bulunuyor. Yunanistan'ın iç borç stokunu daha da artıracak olan bütçe açığının ise söylendiği gibi milli gelirin yüzde 6'sı düzeyinde olmayıp, yaklaşık yüzde 14'ü düzeyinde olduğunu ise Yunanistan'ın iç borcunu taşıyanlar daha yenilerde Papandreu hükümeti göreve geldiğinde öğrendiler. Şimdi öncelikle iki meselenin üzerinde açıklıkla durmak gerekiyor. Birinci soru şudur: Yunanistan neden yabancıların sorunudur? İkinci soru ise birincisi ile bağlantılıdır. Alman başbakanının değerli danışmanlarının ısrar ettiği gibi Yunanistan'a destek piyasa faiz oranlarına yakın bir düzeyden mi yapılmalıdır? Bu soruların cevapları nasıl bir mesele ile karşı karşıya olduğumuzu açıklıkla gösterecektir. Merak edenleri aşağ
[Devamı]
Et fiyatlarında mesele açıktır: Türkiye'nin bir hayvancılık politikası yoktur
Güven Sak, Dr.
29 Nisan 2010
Et fiyatlarındaki hareketi izliyor musunuz? Toptancıda satılan karkas etin kilosu geçen yıl martta 10 TL iken bu yıl birden 18 TL'nin üzerine çıktı. Kasaptan aldığımız etin kilosu ise 30 TL'yi geçti. Artış çoktu. Hayatlarımızı etkiliyordu. Ortada bir de seçim vardı. İşte tartışma da ondan sonra başladı. Ne oluyordu da et fiyatları artıyordu? Hükümetimiz 2 gün önce kolay yolu seçti: Et ve Balık Kurumu'na (EBK) et ve canlı hayvan ithalatı için izin verdi. Ama bakın sorun hâlâ çözülmemiştir. İronik olan ise şuydu: Karar açıklandığında, Tarım Bakanımızın daha geçenlerde yaptığı "Memlekette yeterince besi hayvanı var, ithalata gerek yok" açıklaması hâlâ hatırlardaydı. Şimdi gelelim tespite: EBK'ya canlı hayvan ve et ithalatı için izin vermek demek, esasen, gerektiğinde canlı hayvan
[Devamı]
Zenginler Listesi'nde bu yıl toparlanma rekoru kırıldı
Güven Sak, Dr.
27 Nisan 2010
İngiltere'nin Sunday Times gazetesi, 1989 yılından beri her yıl bir Zenginler Listesi yayımlıyor. Liste, ülkede yaşayan en zengin 1000 kişiyi servetlerinin büyüklüğü açısından sıralıyor. 2010 yılı Zenginler Listesi geçen hafta sonu yayımlandı. Buna göre 2009 yılından 2010'a, İngiltere'de yaşayan en zengin 1000 kişinin toplam servetleri yüzde 29.9 yükseldi. Bu liste hazırlanmaya başladığından beri karşılaşılan en yüksek yıllık artışa böylece ulaşılmış oldu. Toparlanma sürecinin ivmesi konusunda gösterge takip edenlere duyurulur. Zenginler cephesinden bakıldığında ekonomi tıkırındadır abiler. Zaten hep öyle değil midir? Merak edenleri aşağıya bekleriz. 2008 yılındaki zenginler listesinin toplam değeri yaklaşık 413 milyar pound'muş. Sonra küresel krizle birlikte en zenginlerin ser
[Devamı]
Glass-Steagal'dan 'Volcker Kuralı'na doğru: Finansal reform tartışmaları ne âlemde
Güven Sak, Dr.
24 Nisan 2010
ABD'nin gündeminde yine reform tartışmaları var. Reform tartışmaları dedikse, öyle kapsamlı, üzerinde düşünülmüş radikal ve de sistemli adımlardan söz ediyoruz. Siyaseten göz boyama amaçlı adımlardan değil. Bakın sağlık reformu bitti. Şimdi sıra finansal sektör reformuna geldi. Bizim buralarda konu fazla yankılanmıyor olabilir. Hatta ABD'de finansal sektör çalışanları da şimdilik konuya yeterince önem vermeden, göz ucuyla takip edip, işin ciddileşmesini bekliyor olabilirler. Ama bana kalırsa, bizim de buralardan olmakta olanları şöyle göz ucuyla da olsa izlemeye başlamamızda fayda var. Gelin isterseniz bugün meseleyi bir çerçeveye yerleştirmeye başlayalım. Önce çerçeve, haftaya daha ayrıntısına bakarız. Bakın Başkan Obama kısmi seçimlere doğru giderken, neler yapmaya çalışıyor?
[Devamı]
Kayıtdışılıktan haberdar olmak isteyen küçük ilanlara baksın
Güven Sak, Dr.
22 Nisan 2010
Kayıtdışılıktan haberdar olmak isteyenin Hürriyet küçük ilanlara bakması yeter. Türkiye'de yaygın bir kayıtdışı iktisadi aktivite vardır. Bunu görmek için öyle uzun uzun rapor filan yazmak gerekmez. Hele hele Sayın Başbakan'ın çıkıp 'biz zaten kayıtdışı işçi çalıştıranları biliyoruz' demesine de gerek yoktur. Esasen Hürriyet gazetesinin küçük ilanlar bölümüne bakan herkes memlekette sosyal güvenlik sistemine kayıt ve gerekli ödemeler yaptırılmadan işçi çalıştırıldığını bilir. Bu durum, memleketin ayıbı olmaya hâlâ devam etmektedir. Ancak ortada bir başka gerçek daha vardır. Toplam işgücünün her yıl artan bir bölümü artık Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamına dahil olmaktadır. 2002'den 2010'a kapsama alanına girenlerin sayısı yaklaşık yüzde 50 artmıştır. Türkiye ekonomisi son 8
[Devamı]
Odalardan Başbakan'a yüzde 80 evet
Güven Sak, Dr.
20 Nisan 2010
Ben geçen perşembe Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) oda ve borsa yönetimleri ile yaptığı toplantıyı baştan sona izledim. Doğrusu ya benim toplantıdan edindiğim izlenim, gazete manşetlerinden farklıydı. Odalardan Sayın Başbakan'ın teklifine yüzde 80 evet vardı. Ama bakın nasıl bir evet vardı? Türkiye'nin en önemli meselesi işsizliktir. Peki, geldiğimiz noktada, bu alanda, ekonominin bir an önce ve hızla toparlanmasına dua etmek dışında alınabilecek somut bir tedbir, atılabilecek sürdürülebilir bir iktisadi adım yok mudur? Eğer ortada somut bir tedbir alternatifi yoksa o vakit, meseleye, artan ümitsizlik nedeniyle sosyal dayanışma açısından bakmaktan başka bir yol kalmaz. Yapılabilecek olan tek atımlık olur ama yine de bir yol bulunur. En azından seçime kadar bulunur.
[Devamı]
