Türkiye rol modeli yerine ilham kaynağı olabilir
Güven Sak, Dr.
18 Haziran 2011
Orta Doğu'daki ülkeleri ikiye ayırmak mümkündür: Değişimi başlatmak için kendi Tahrir Meydanlarında protesto gösterileri yapması gerekenler ve değişimi sandıkta sağlayabilenler. Türkiye ikinci gruptadır. Öte yandan, Mısır bölgede değişim için Tahrir Meydanı modelini icat etmiştir. Bence Türkiye'nin de Mısır'a tam teşekküllü bir değişim modeli olarak değilse de bir ilham kaynağı olarak sunabileceği şeyler vardır. Bir ülkenin deneyimini geçmişte yapılan politika hatalarının toplamı olarak düşünürsek, Türkiye'nin dönüşüm konusunda paylaşabileceği pek çok deneyimi vardır. Geçtiğimiz 30 yılda Türkiye sayısız politika hatası yapmıştır. Türkiye'nin dönüşümü 2002 yılında başlamadı. Oy sandığı 1950'lerin başından beri bir dönüşüm aracı olarak kullanılmaktadır. Ancak bir araç olarak oy sandığı mükem
[Devamı]
Twist'in sonuna geldik
Güven Sak, Dr.
17 Haziran 2011
Zorunlu karşılık artışının banka kaynak maliyetlerini arttırmadığı ortadadır. Yeni bir teorinin zamanı gelmiştir. Her dansın bir sonu vardır. Bugünlerde "Merkez Bankası'nın alışılmadık para politikası konusunda ne düşünüyorsun?" diye soranlara böyle diyorum. Geçenlerde Vaşington'da uluslararası finans çevrelerinin tam da göbeğinden bir dostum bana "Sen twist dansını hatırlıyor musun?" dedi. Konu Merkez Bankamızın 2010 yılı sonunda uygulamaya başladığı alışılmadık para politikası çerçevesiydi. Ben azıcık "Buyur?" oldum tabii. Dostum, "Twist, 1960'lardan kalma, modası geçmiş bir danstır. Bana kalırsa sizin Merkez Bankanız twist yapıyor" dedi. Bir nevi atraksiyon yani. Piyasaları şaşırtma numarası. Dün manalıydı; ama millet "Yahu bunlar yalnızca twist yapıyor, gözümüzü boyuyorlar" d
[Devamı]
Siyasi kutuplaşma yapısallaşıyor
Güven Sak, Dr.
14 Haziran 2011
Kutuplaşan siyaset bu seçimle ne yazık ki mevsimi kapatmamakta.Seçimleri kazasız belasız tamamladık. AKP, oylarını yüzde 50'ye yükselterek, üçüncü kez tek başına iktidar oldu. CHP, ana muhalefet partisi olarak, seçimlerden güçlenerek çıktı. 46 ilde oylarını arttırdı. MHP, her şeye rağmen, Meclis'e girdi. BDP, Kürt siyasetinin ana temsilcisi olduğunu gösterdi. Diğer sağ partiler olarak tanımlanabilecek olanların oyları 2007'deki yüzde 13'ten yüzde 5'e geriledi. Oylar büyük partilerde konsolide oldu. Seçim sisteminin neden bir türlü değiştirilmediği daha açıklıkla görüldü. Oylar özellikle iki büyük partide konsolide oldu. Bugün müsaadenizle seçim sonuçlarından önümüzdeki dönemde ekonomi politikalarının önceliği ile ilgili birkaç sonuç çıkarayım.
[Devamı]
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır
Güven Sak, Dr.
10 Haziran 2011
Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Türkiye'nin nerede, hangi düzeni kurduğunu bilmem. Ben bakınca göremiyorum. İktisadi olarak baktığımda gördüğüm şudur: Türkiye hâlâ bildiğimiz dünyanın kıyısındadır. Uygarlık alanının içinde değil dışındadır. Geçenlerde Amerikalı bir dostum, Amerikan iş dünyası açısından Türkiye'nin nerede olduğunu pek güzel tarif etti. İsterseniz bugün oradan başlayayım. "Dünyada ülkeler ikiye ayrılır" dedi, "Birincisi, bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz ama yarınlarından emin olduklarımız. İkincisi ise bugün ne yaptığını anlamakta zorluk çektiğimiz, ama yarınlarından da emin olmadıklarımız". "Türkiye" dedi, "hâlâ ikinci gruba daha yakın duruyor". Bu iyi değil kötüdür. Yirmi birinci yüzyılın il
[Devamı]
Küresel zincirler Türkiye'yi neden teğet geçiyor?
Güven Sak, Dr.
07 Haziran 2011
Ticari ilişkilerin gelişmesi için öncelikle ilgili ülkeye yatırımların gelmesi gerekiyor. ABD yatırımı gelmeden ticaret de artmaz.Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi. Deldi de geçti. Acısını damdan düşenler hâlâ unutmadı. 2009 yerel seçimleri tam da bu nedenle iktidar partisinin oy oranını yüzde 40'ın altına indirmişti. Küresel kriz Türkiye'yi teğet geçmedi ama bakın küresel değer zincirleri Türkiye'yi hâlâ teğet geçiyor. Dünyadaki ülkeleri, içinden küresel değer zinciri geçenler ve de geçemeyenler olarak ikiye ayırabilmek mümkündür. Türkiye, "içinden küresel değer zinciri geçmeyen" ülkeler listesindedir. Dünya ile ilişkimiz zayıftır. Bu kötüdür. Düzeltilmesi gerekir. İçinden değer zinciri geçen ülke olmak, içinden boru hattı geçen ülke olmaktan daha zordur. Daha iyi tasarlanmı
[Devamı]
Hayret bi'şey yani
Güven Sak, Dr.
03 Haziran 2011
Kitapçıların problemleri yeni değil. Ama en son darbeyi galiba Apple şirketinin en son numarası ayped (iPad) vurduVaşington yazları İstanbul'a, kışları ise Ankara'ya benzer" derler. ABD'nin başkenti Vaşington'a yaz acayip gelmiş. On beş dakika dışarıda yürüyünce, üstü başı değiştirmek şart oluyor. Bir yıldır Vaşington'a gelmemişim. Bu kez, hiç ummadığım bir değişiklikle karşılaştım. Son yirmi yıldır gide gele yerini ezberlediğim kitapçıların ya kapandığını ya da kapanmak üzere olduğunu gördüm. "Hah, Borders şu köşeyi dönünce oralarda bir yerdeydi" diye bu sıcakta, şevkle atılıyorsunuz. Boş bir dükkân sizi karşılıyor. Bu, kitapseverler için mabetlerinin yıkılması gibi bir şey. Hüzün verici. Kitapçılar da hallaçlara karışıyor. Gelin bakın nasıl oluyor?
[Devamı]
Avrupa, Türkiye için varoluş meselesidir
Güven Sak, Dr.
31 Mayıs 2011
Avrupa'nın uzayan krizi Türkiye'nin sorununu yapısallaştırır. Bilmem siz farkında mısınız?Kriz sonrasında hem büyüme hem de dış ticaret rakamlarına baktığınızda bir grup ülke diğerlerinden ayrılıyor. Bu ülkelerin başını Çin çekiyor, Brezilya, Arjantin ve Peru da burada yer alıyor. Haydi Çin'i zaten biliyoruz. Ama bir dizi Latin Amerika ülkesi bu listede ne arıyor? Türkiye, büyüme performansında kıl payıyla dış ticaret performansında ise açık arayla Latin Amerika ülkelerinin gerisinde yer alıyor. Neden böyle oluyor? Gelin bir bakalım. Bugün ortalığı saran manasız siyasi analizler arasında kalıp canı sıkılanlar için dış ticarette gördüğüm birkaç eğilimin altını çizeyim müsaadenizle.
[Devamı]
Yandex'in halka arzından bize ne çıkar?
Güven Sak, Dr.
27 Mayıs 2011
Yandex'in kurucusu Arkadiy Voloj ile birlikte Rusya'da devlete yaslanmadan servet sahibi olmanın yolu açıldı.Evvelki gün Arkadiy Voloj için güzel bir gündü. Voloj, Rusya'da yaygın olarak kullanılan internet arama motoru Yandex'in iki kurucusundan biri. Yandex, böyle bakarsanız, Rusya'nın Google'ı oluyor. Evvelki gün Arkadiy Voloj, on dört yıl önce kurduğu şirketin toplam değerinin 8 milyar dolar olduğunu öğrendi. Yandex, hisse senetlerinin NASDAQ piyasasındaki halka arzında 1.3 milyar dolar topladı. Hisse senetleri, 25 dolar gibi primli bir fiyattan kapış kapış gitti. Üstelik işlemler başlayınca, hisse senedi fiyatı 38 dolara, şirketin toplam değeri ise 13 milyar dolara çıktı. Adam sevinmesin mi? Hadiseye bakıp, birkaç ders çıkartmama ne dersiniz? Ben Yandex'in halka arzının öneml
[Devamı]
İzlanda'daki patlama Nairobi'yi nasıl etkiler?
Güven Sak, Dr.
24 Mayıs 2011
Aralarında neredeyse 9000 kilometre var. Ama İzlanda'daki yanardağ patlaması Nairobi'deki tarım işçilerinin haftalıklarını etkileyebiliyor. Kenya nerede, İzlanda nerede? Aralarında neredeyse 9000 kilometre var. Ama bakın İzlanda'daki yanardağ patlaması Nairobi'deki tarım işçilerinin haftalıklarını etkileyebiliyor. Bakın nasıl?
[Devamı]
Cari açık işi bizi nereye götürür?
Güven Sak, Dr.
20 Mayıs 2011
Türkiye'ye fon girişinin etkilenmeye başlayacağı yere varmak üzereyiz, ondan sonra dönüş şansı yoktur. Bu aralar en çok yukarıdaki soruya maruz kalıyorum. Soruya etrafta verilen cevaplar muhtelif. Bir tarafta "Bir şey olmaz, bakın üflüyorum ve de geçiyor" diyenler bulunuyor. Öte yanda ise hafif müstehzi bir tavırla manalı manalı bakanlar var. Gelin bugün bir bakalım, hakikaten, ne olur? Bu tarihi rekorlar kıran cari işlemler açığı Türkiye'yi nereye götürür? Endişeli olmakta fayda var mıdır? Sondan başlayayım isterseniz: Cari işlemler açığındaki gelişmelere bakıldığında, endişeli olmakta kesinlikle fayda vardır. Endişeye mahal olduğunun en somut delili, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) geçen aralık ayında aldığı alışılmadık para politikası kararlarıdır. Aralık ayının 2
[Devamı]
