Türkiye'nin bütçe sorunu vardır
Güven Sak, Dr.
05 Ağustos 2011
Ülkelerin bazıları bütçelerini yönetebildikleri için akıntıya karşı durabilirler, bazıları ise bütçelerini yönetemedikleri için akıntıda sürüklenirler. Hastalığı teşhis edemeyen tedaviye başlayamaz. Türkiye'de kamu maliyesinde bir problem vardır. Türkiye'nin bütçe sorunu vardır. Dünün göstergeleri ile baktığınızda yokmuş gibi görünmesi, ortada bir sorun olmadığı anlamına gelmez. Yeni bir gözle ve daha dikkatli bakmak gerekir. Türkiye'nin 2001 krizi sonrasında önemli kazanımları oldu. Şimdi o kazanımların kaybedilmesi ihtimali her geçen gün artıyor. En azından bana öyle geliyor. Gelin bakın neden öyle geliyor?
[Devamı]
Kur intibakı ihracatı nasıl arttırır?
Güven Sak, Dr.
02 Ağustos 2011
Türk Lirası'nın değer kaybı ihracatta düşük teknolojili ve emek-yoğun sektörlere faydalı olacak. Ekonomimizi kendiliğinden soğutacak termostat sistemi bu günlerde hâlâ devrede. Türk Lirası (TL) geçen yılın sonundan beri yabancı paralar karşısında yaklaşık yüzde 20 değer kaybetti. Hareket devam ediyor. Teorik olarak, Türkiye'de üretilen her şey bu yılın başından beri yüzde 20 daha ucuzladı. Yıllardır hep bunun ne kadar iyi olacağını dinlemiştik. İşte şimdi imtihan zamanı geldi. Kur intibakı, söylendiği gibi, ihracatı arttırır mı? Bundan hangi sektörler faydalanır? Sonuçlar yüzümüzü güldürür mü? Doğrusu ya, ben aynı kanıda değilim. TL'nin değer kaybına dayalı bir rekabet gücü kazanma stratejisinin Türkiye'nin önünü açmayacağını düşünüyorum. Düşük teknolojili sektörler çeşitlilik için iyidir
[Devamı]
Engellerin kaldırılması her durumda iyiye işarettir
Güven Sak, Dr.
30 Temmuz 2011
Kıbrıs'ta Ada'nın kuzeyi ile güneyi arasında iki etnik kimliği birbirinden ayıran tarihi bir yeşil hat vardır. Bu hattan insanlar geçebilir; ancak Kuzey'de üretilen mallar geçemez. Artık Ada'nın kuzeyindeki Kıbrıslı Türkler'in güneyde çalışmasına izin veriliyor, ancak ürünlerini satmakta güçlük çekiyorlar. Bu Ada'da bölgesel farklılıkların yapısal hale gelmesinin en önemli nedenlerindendi. Yıllar önce adanın kuzeyinin neden sadece Türkiye ile ticaret yaptığını sorgulayan bir Dünya Bankası raporunun ilk taslağını okuduğumu hatırlıyorum. Sorunun cevabı Ada üzerindeki kilit rejimi idi; hala da öyledir. Bölgede şu anda iki geçiş kapatma rejimi uygulamadadır: İlki İsrail'de Filistinliler'e, ikincisi ise Kıbrıs'ta Kuzey Kıbrıslılar'a yöneliktir. İki uygulama da kötüdür.
[Devamı]
Şimdi yabancıların önü açılmış mıdır?
Güven Sak, Dr.
29 Temmuz 2011
Türkiye nasıl 'Allah'a emanet' biçimde hızla büyüdüyse, şimdi de 'Allah'a emanet' bir biçimde kendiliğinden, yavaşlamaktadır. Geçen gün "Endişeye mahal yoktur ama tedirgin olmakta fayda vardır" demiştim. Oradan başlayıp, artık kur intibakının olası sonuçlarını elden geçirmeye başlayayım. Bugünün konusu böyle olsun: Kur intibakı, doğrudan yabancı yatırımların önünü açacak mıdır? İntibakın tamamlanmasının ardından, Türkiye uluslararası değer zincirleri için önemli bir yatırım alanı haline gelecek midir? Kötü kaderini değiştirmiş mi olacaktır? Doğrusu ya, ben emin değilim. "Çalkantılı bir memleketin yatırım ortamı nasıl olur?" bir düşünelim.
[Devamı]
Endişeye mahal yoktur
Güven Sak, Dr.
26 Temmuz 2011
Türkiye piyasalarında şu anda olup bitenlerin şimdilik Avrupa ile bir alakası yoktur, millidir. Endişeye mahal yoktur, çünkü ortada bir gariplik bulunmamaktadır. Fazla ısınan ekonomimizin termostat sistemi devreye girmiştir. Kur hareketi ile ekonomi kendiliğinden soğuyacaktır. Kontrolsüz büyüme hızı yavaşlayacaktır. Ancak tedirgin olmakta fayda vardır, çünkü artık yeni bir fiyat düzeyi ile yeni bir dünya kurulacaktır. Herkes bilançosuna göre bu yeni dünyada kendine bir yer edinecektir. Endişeye mahal yoktur ancak tedirgin olmak için pek çok neden vardır. Gelin bakın neden endişeye mahal yoktur ama tedirgin olmakta fayda vardır?
[Devamı]
Lefkoşa da “Tahrir’e çıkmalı”
Güven Sak, Dr.
23 Temmuz 2011
Bir süre önce söyle demiştim: "Ortadoğu'daki ülkeleri ikiye ayırmak mümkündür: Değişimi başlatmak için kendi Tahrir meydanlarında protesto gösterileri yapması gerekenler ve değişimi sandıkta sağlayabilenler". Mısır, Tahrir Meydanı modelini icat etmiştir. Kuzey Kıbrıs ise ikinci gruptadır. Öte yandan, hem Lefkoşa'da hem de Kahire'de bir hoşnutsuzluk hâkimdir. Her iki örnekte de sorunları doğrudan çözmek için kültürel değişime gerek vardır. Mısır bunu nasıl başaracağını bulmuş gibi görünüyor. Ancak Kıbrıs'ın daha fazla yol alması gerekiyor. Peki, Kıbrıs örneği seçim sandığının bir dönüşüm aracı olarak limitlerine ulaştığının göstergesi midir? Hiç sanmıyorum.
[Devamı]
Asfalt yoksa otomobil de olmaz
Güven Sak, Dr.
22 Temmuz 2011
Mısır ve Çad'da çekilmiş bu iki resim, bir ülkenin ithalat talebinin teknoloji içeriğini anlatan bir ders gibi. Bir süre önce Irak Kürdistanı'nda dolaşırken, en çok dikkatimi çekenlerden biri de, mahalle jeneratörleriydi. Eskiden Türkiye'de de böyle olduğunu, sonradan öğrendim. O aralar Radikal'de "Siz hiç mahalle jeneratörüne hat çektiniz mi?" diye yazmıştım da, eski bir dostum "Tabii, biz Yenipazar'da eskiden öyle yapardık" diye bir elektronik mektup attıydı. Altyapının bir ülkenin ithalat talebini nasıl etkileyebileceğini hiç düşündünüz mü? Gelin bakalım.
[Devamı]
"Yılbaşından bu yana Suriye'den sipariş yok"
Güven Sak, Dr.
19 Temmuz 2011
Suriye, Kocaeli'nin ticaret partnerleri arasında ilk beşte. Memleketin sanayi stratejisi eksikliği galiba çok pahalıya mal olacak.Geçenlerde Kocaeli'ndeydim. Kocaeli Sanayi Odası'nın düzenlediği bir toplantıydı. Aklımda kalan budur. Öğle yemeğinde Kocaeli Sanayi Odası Meclisi'nden bir işadamı, "Yılbaşından beri Suriye'den hiç sipariş almadık" dedi. Arap Baharı'ndan endişeli gibi duruyordu. "Kocaeli için Suriye ile ticaret ne kadar önemlidir ki!" diye aklımdan geçirdiğimi hatırlıyorum. Yanılmışım. Suriye, Kocaeli'nin ticaret partnerleri arasında ilk beşin içinde yer alıyor. Bu durumun azıcık kafamı karıştırdığını itiraf etmeliyim. Memleketin sanayi stratejisi eksikliği galiba hepimize çok pahalıya mal olacak. Gelin bakın neden?
[Devamı]
Mesele siyasidir kardeşim!
Güven Sak, Dr.
16 Temmuz 2011
Bir iktisatçı için küresel kriz normalde görülemeyenin görülebilir hale geldiği cennetten düşme bir fırsattır. Krizler iyi laboratuar ortamları yaratır. Bu günlerde küresel ölçekte bir ekonomik krizde verilen politika tepkisi ile tek bir ülkede çıkan ekonomik krizde verilen politika tepkisinin dinamikleri hakkında düşünüyorum. Bir ekonomik krize verilen politika tepkisi neredeyse her zaman siyasidir. Sorulması gereken soru şudur: "Ekonomik kriz sahipsiz yapısal meselelerle ilgilenmeye başlamak için bir fırsat olabilir mi?" ya da "Sahipsiz meselelerle ilgilenmek için mutlaka bir siyasi krize mi ihtiyaç vardır?" Sizce hangisi daha kolaydır? Küresel bir ekonomik krizin olduğu durum mu, yoksa yalnızca bir ülkede krizin patlak verdiği durum mu? Türkiye deneyimine bakılırsa, tercihim birinci seç
[Devamı]
DB ihalelerinde bizimkiler en önde
Güven Sak, Dr.
15 Temmuz 2011
Özal döneminde memleketin, otoyollarını büyük inşaatlarını yapan şirketler şimdi küresel ölçekte iş kovalıyorlar. Geçenlerde Dünya Bankası (DB) başkan yardımcılarından bir dostum, sohbetin ortasında, "Türk müteahhitlik firmalarının başarıları hakikaten göz kamaştırıcı" dedi. Ben "Ya öyle mi?" diye azıcık anlamaz bakınca, "Dünya Bankası ihalelerinde sizin şirketleriniz bir numara" diye ekledi. Bakın ben bunu bir süreden beri hep duyuyorum. Birkaç gün sonra da DB ihaleleri ile ilgili kalabalık bir bilgisayar dosyası gönderdi. Rakamlar etkileyiciydi. 2003'ten 2011'e DB'nin özellikle inşaat ile ilgili ihalelerinin neredeyse tamamını bizimkiler almış. Venezuela'dan Tobago'ya, Afganistan'dan Etiyopya'ya her DB ihalesini bizimkiler kazanmış. Rakamlar 7 Temmuz 2011'e kadar olan durumu gö
[Devamı]
